مقدمه
از زمان ابداع اینترنت، تغییرات بسیاری در ساختار آن ایجاد شده است و افزونههای زیادی به آن اضافه شدهاند. این تغییرها تنها شامل حال کاربران نبوده و توسعهدهندگان نیز به شدت از آنها بهره بردهاند. به لطف این تحولات گسترده، ساختن صفحات وب حالا از همیشه سادهتر شده است و هر وبسایت، تنها چند خط اطلاعات خام نخواهد بود. ایده هایپرتکست به دوران قبل از وب برمیگردد و تا قبل از آن، هایپرتکست فقط بر فضاهای ذخیرهسازی محلی تکیه داشت و خبری از دسترسی عمومی کاربران به این متنها نبود. سرانجام، برنامهای با استفاده از Objective-C توسعه یافت که نام آن World Wide Web بود. این مرورگر اولیه و ادیتور قوی، اولین گام خود را با وب ۱ یا همان Web 1.0 برداشت که شامل چندین هایپرتکست در یک صفحه وب میشد. در ادامه، بیشتر با این این نسخه از وب آشنا خواهیم شد.
وب ۱ چیست؟
وب ۱، به صفحات اینترنتی در دهه ۱۹۹۰ میلادی اطلاق میشود که با شبکهای از صفحههای HTML ساده و بدون پویش دینامیک آغاز شد. در وب ۱، کاربران فقط به صورت محدود قادر بودند تا با محتوای وب، از طریق لینکهای متنی ارتباط برقرار نمایند. صفحات وب در Web 1.0 احتیاج به رفع ایرادات فنی و ظاهری داشتند و از لحاظ تولید محتوا، محدودیتهای قابل توجهی را شامل میشدند. در ضمن در وب ۱، کاربران تنها به صورت یکطرفه با محتوای صفحات وب در ارتباط بودند و هیچگونه تعاملی بین کاربران و سایتهای وب وجود نداشت. با ورود فناوریهای نوینی مثل جاوا اسکریپت، CSS و Flash به وب و مشتقات آن، صفحات وب در Web 1.0 تغییر یافتند و قابلیتهای جدیدی مثل انیمیشنها و اسکریپتهای قابل اجرا برای کاربران فراهم آمد. با این وجود، تغییرات نسبتا کوچکی در مدل استفادهکننده – تولیدکننده ایجاد نشد و کاربران همچنان فقط به صورت خواندنی و منظم، با محتوای وب در ارتباط و تعامل بودند. به طور خلاصه، وب ۱ به عنوان نخستین مرحله توسعه اینترنت شناخته شده است و شامل صفحات وب ساده، ثابت و بدون تعاملات کاربری پیچیده بود. وبسایتها در آن زمان با استفاده از واسط جانبی سرور یا رابط دروازده مشترک (CGI) به جای یک برنامه کاربردی تحت وب نوشتهشده در یک زبان برنامه نویسی پویا مثل پرل، پی اچ پی، پایتون یا روبی ساخته شدهاند. در عصر وب ۱ یعنی سالهای ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۴، کاربران اینترنت، مصرفکنندگان محتواهای سادهای بودند که توسط خالقان آنها ایجاد شده بود.
مزایای وب ۱
Web 1.0 در زمان ظهور خود، به عنوان نوعی پیشرفت قابل توجه و بزرگ در دنیای وب شناخته میشد. این فناوری، آغازگر انواع تکنولوژیهای مربوط به صفحات وب میشود و علیرغم ساده بودن، راهگشای تاثیرگذاری به حساب میآید. برخی از مزایای مهم وب ۱ عبارتند از:
- سادگی: صفحات اینترنتی وب در Web 1.0 بسیار ساده و ابتدایی بودند و تنها شامل متنهای عادی، عکسهای استاتیک و لینکهای متنی میشدند. این سادگی زیاد موجب میشد که بارگذاری تمام صفحات سریعتر و آسانتر انجام شود و کاربران به راحتی بتوانند به محتوای دلخواه خود دسترسی پیدا کنند.
- پایداری و ثبات: صفحات وب در Web 1.0 کاملا پایدار بودند و از لحاظ فنی و ظاهری، با مشکلات کمی مواجه میشدند. این پایداری بالا باعث میشد تا کاربران بتوانند به آسانی، به دنبال محتوای مورد نظر خود بگردند و آن را پیدا کنند.
- قابلیت شناسایی محتوا: در وب ۱، هر صفحه از وب دارای یک آدرس یکتا بود که به آن URL گفته میشد. این قابلیت سبب میشد که کاربران با استفاده از یافتن مسیر، بسیار سریعتر و آسانتر به محتوای مورد نظر خود دسترسی پیدا کنند.
- محتوای ثابت: صفحات وب در Web 1.0 کاملا ساده و دارای محتوای استاتیک بودند و این موضع، باعث میشد تا کاربران، روند آشنایی آسانی با محتوای صفحات اینترنتی داشته باشند و به سرعت به استفاده از آنها عادت کنند.
معایب وب ۱
با وجود تمام مزایایی که ذکر شد، وب ۱ برخلاف نسخههای جدیدتر وب که در آینده آمدند، تعامل کاربری کمی داشت و کاربران تنها به صورت یکطرفه با محتوای اینترنتی صفحات در ارتباط بودند. در ضمن، این نسخه ابتدایی از وب قادر نبود با تغییرات سریع و پیشرفت تکنولوژی، خود را تطبیق دهد و در گذشت زمان، پاسخگوی نیازهای کاربران باشد. Web 1.0 در دهه ۱۹۹۰، با نام مرحله اولیه از توسعه اینترنت میان کاربران شناخته شد. اما با این حال، این نسخه از وب برخلاف انواع پیشرفتهتر، نقاط ضعفی داشت که به شرح زیر هستند:
- کمبود تعامل کاربری: وب ۱ تنها شامل صفحات وب ساده، ثابت و فاقد تعامل کاربری پیچیده بود. به همین علت، کاربران فقط به صورت خواندنی و منظم با تمام محتوای صفحات وب در ارتباط بودند و تعامل خاصی بین سایتها و کاربران در جریان نبود.
- محتوای استاتیک: صفحات در وب ۱، بسیار ساده و دارای محتوای استاتیک بودند و این امر باعث میشد تا کاربران به راحتی با محتوای صفحات آشنا شوند و سریعا به روند استفاده از آنها عادت کنند. اما در این نسخه از وب، هیجان و تاثیرگذاری کمی در طرح صفحات وجود داشت و این موضوع موجب بیروح شدن صفحات و عدم وجود تنوع شده بود.
- قابلیت محدود در جستجو: به علت اینکه وب ۱ شامل صفحات اینترنتی ساده و استاتیک بود، قابلیتهای جستجو در اینترنت نیز در آن محدود بودند. این موضوع مانع دسترسی آسان کاربران به محتوای دلخواه خود میشد.
- عدم گسترش و توسعه: Web 1.0 قادر نبود با تغییرات سریع و پیشرفت فناوری همگام شود و به همین علت، دیگر نتوانست پاسخگوی احتیاجات کاربران باشد. بسیاری از مشکلات ظاهری و فنی وب ۱ نیاز به رفع داشتند و جهت توسعه و بهبود این نسخه از وب، نیاز به تلاش و برنامهریزی بیشتری بود.
سخن پایانی
وب ۱ شامل اولین و ابتداییترین فناوری صفحات وب بود که از دهه ۱۹۹۰ میلادی روی کار آمد و مقدمه تمامی تکنولوژیهای مربوط به وبسایتها شد. وب ۱ شامل متون ساده و تصاویر استاتیک بود و مزایای زیادی را شامل میشد اما به علت سادگی و محدودیت، نتوانست با پیشرفت اینترنت، همچنان پاسخگوی نیازهای کاربران باشد. برای اطلاعات بیشتر میتوانید به وبسایت شرکت برنامه نویسی وب نگاه مراجعه کنید.